Dönem: 22 Yasama Yılı: 3
T.B.M.M. (S. Sayısı: 894)
Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili
Salih Kapusuz, Bursa Milletvekili Faruk Çelik, Hatay Milletvekili Sadullah
Ergin, İstanbul Milletvekili İrfan Gündüz
ve Ordu Milletvekili Eyüp Fatsa ile 193 Milletvekilinin; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bir Maddesinin
Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifi ve Anayasa Komisyonu Raporu
(2/435)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifimiz ilişikte
sunulmuştur.
Gereğini arz ederiz. 26.4.2005
|
Salih Kapusuz |
İrfan Gündüz |
Sadullah Ergin |
|
Ankara |
İstanbul |
Hatay |
|
Faruk Çelik |
Eyüp Fatsa |
Nurettin Aktaş |
|
Bursa |
Ordu |
Gaziantep |
|
Cevdet Erdöl |
F. Hüsrev Kutlu |
Cavit Torun |
|
Trabzon |
Adıyaman |
Diyarbakır |
|
Yüksel Çavuşoğlu |
Ahmet Işık |
Temel Yılmaz |
|
Karaman |
Konya |
Gümüşhane |
|
Ahmet Koca |
Mehmet Sarı |
Mehmet Özlek |
|
Afyonkarahisar |
Osmaniye |
Şanlıurfa |
|
Muharrem Tozçöken |
Muzaffer Külcü |
Kemalettin Göktaş |
|
Eskişehir |
Çorum |
Trabzon |
|
Selami Uzun |
Bekir Bozdağ |
Ramazan Can |
|
Sivas |
Yozgat |
Kırıkkale |
|
Vahit Erdem |
Mehmet Sarı |
Mevlüt Akgün |
|
Kırıkkale |
Gaziantep |
Karaman |
|
Veli Kaya |
Ahmet Uzer |
Mehmet Fehmi Uyanık |
|
Kilis |
Gaziantep |
Diyarbakır |
|
Mahmut Durdu |
Niyazi Pakyürek |
Abdullah Erdem Cantimur |
|
Gaziantep |
Bursa |
Kütahya |
|
Seracettin Karayağız |
Osman Akman |
Selahattin Dağ |
|
Muş |
Antalya |
Mardin |
|
Mehmet Yüksektepe |
İmdat Sütlüoğlu |
Resul Tosun |
|
Denizli |
Rize |
Tokat |
|
Enver Yılmaz |
İrfan Riza Yazıcıoğlu |
Hikmet Özdemir |
|
Ordu |
Diyarbakır |
Çankırı |
|
Cemal Uysal |
Fuat Ölmeztoprak |
M. Nezir Nasıroğlu |
|
Ordu |
Malatya |
Batman |
|
Sabahattin Cevheri |
Hasan Kara |
Zeyid Aslan |
|
Şanlıurfa |
Kilis |
Tokat |
|
Mahfuz Güler |
Seyfi Terzibaşıoğlu |
Ali İhsan Merdanoğlu |
|
Bingöl |
Muğla |
Diyarbakır |
|
Avni Doğan |
Ahmet İnal |
M. Atilla Maraş |
|
Kahramanmaraş |
Batman |
Şanlıurfa |
|
Kerim Özkul |
Ali Temür |
Nusret Bayraktar |
|
Konya |
Giresun |
İstanbul |
|
A. Gökhan Sarıçam |
Fahri Keskin |
Mehmet Yılmazcan |
|
Kırklareli |
Eskişehir |
Kahramanmaraş |
|
Remziye Öztoprak |
Hakan Taşçı |
Şevket Orhan |
|
Ankara |
Manisa |
Bursa |
|
Zülfü Demirbağ |
Fatma Şahin |
Öner Gülyeşil |
|
Elazığ |
Gaziantep |
Siirt |
|
Mustafa Cumur |
Nihat Ergün |
Nevzat Doğan |
|
Trabzon |
Kocaeli |
Kocaeli |
|
İnci Özdemir |
Halil Aydoğan |
İsmail Katmerci |
|
İstanbul |
Afyonkarahisar |
İzmir |
|
Ali Ayağ |
Erdoğan Özegen |
Medeni Yılmaz |
|
Edirne |
Niğde |
Muş |
|
A. Veli Seyda |
Maliki Ejder Arvas |
Hüseyin Besli |
|
Şırnak |
Van |
İstanbul |
|
Mustafa Ataş |
A. Osman Başkurt |
Mehmet Kılıç |
|
İstanbul |
Malatya |
Konya |
|
Tevfik Akbak |
Öner Ergenç |
Yekta Haydaroğlu |
|
Çankırı |
Siirt |
Van |
|
Mehmet Faruk Bayrak |
Zeynep Karahan Uslu |
Mehmet Melik Özmen |
|
Şanlıurfa |
İstanbul |
Ağrı |
|
Muharrem Candan |
M. Yaşar Öztürk |
Mustafa Tuna |
|
Konya |
Yozgat |
Ankara |
|
Telat Karapınar |
Ahmet Büyükakkaşlar |
Orhan Erdem |
|
Ankara |
Konya |
Konya |
|
Sabri Varan |
Alim Tunç |
Faruk N. Özak |
|
Gümüşhane |
Uşak |
Trabzon |
|
Hamit Taşçı |
Ali Küçakaydın |
Mahmut Göksu |
|
Ordu |
Adana |
Adıyaman |
|
Fazlı Erdoğan |
Taner Yıldız |
Şükrü Ayalan |
|
Zonguldak |
Kayseri |
Tokat |
|
Abdullah Çalışkan |
Adem Tatlı |
İsmail Soylu |
|
Adana |
Giresun |
Hatay |
|
M. Kerim Yıldız |
Abdurrahim Aksoy |
M. Ali Suçin |
|
Ağrı |
Bitlis |
Batman |
|
H. Ali Çelik |
Muzaffer Baştopçu |
Fehmi Öztunç |
|
Sakarya |
Kocaeli |
Hakkâri |
|
Feyzi Berdibek |
İsmail Bilen |
Mustafa Baş |
|
Bingöl |
Manisa |
İstanbul |
|
Fatih Arıkan |
Ali Er |
Murat Yılmazer |
|
Kahramanmaraş |
Mersin |
Kırıkkale |
|
Musa Uzunkaya |
Ekrem Erdem |
Recep Özel |
|
Samsun |
İstanbul |
Isparta |
|
Muzaffer Gülyurt |
Mehmet Çerçi |
Haluk İpek |
|
Erzurum |
Manisa |
Ankara |
|
Ahmet Çağlayan |
Recep Garip |
Ali Aydınlıoğlu |
|
Uşak |
Adana |
Balıkesir |
|
Ömer Özyılmaz |
A. Müfit Yetkin |
Nihat Eri |
|
Erzurum |
Şanlıurfa |
Mardin |
|
Hakkı Köylü |
T. Ziyaeddin Akbulut |
Semiha Öyüş |
|
Kastamonu |
Tekirdağ |
Aydın |
|
D. Mehmet Kastal |
Sedat Kızılcıklı |
Fahrettin Poyraz |
|
Osmaniye |
Bursa |
Bilecik |
|
Abdullah Torun |
Faruk Anbarcıoğlu |
Metin Yılmaz |
|
Adana |
Bursa |
Bolu |
|
Hüseyin Kansu |
Musa Sıvacıoğlu |
Sinan Özkan |
|
İstanbul |
Kastamonu |
Kastamonu |
|
Hüseyin Tanrıverdi |
Zülfikar İzol |
Ahmet Yeni |
|
Manisa |
Şanlıurfa |
Samsun |
|
Hasan Fehmi Kinay |
Osman Nuri Filiz |
Halil Özyolcu |
|
Kütahya |
Denizli |
Ağrı |
|
İbrahim Hakkı Birlik |
Ali Rıza Alaboyun |
Ahmet Yaşar |
|
Şırnak |
Aksaray |
Aksaray |
|
Vahit Kirişci |
Abdulkadir Kart |
İsmail Ericekli |
|
Adana |
Rize |
Çankırı |
|
Mustafa Dündar |
Ali Yüksel Kavuştu |
M. Emin Tutan |
|
Bursa |
Çorum |
Bursa |
|
Ahmet Ertürk |
Hanefi Mahçiçek |
Osman Seyfi |
|
Aydın |
Kahramanmaraş |
Nevşehir |
|
Nimet Çubukçu |
Agah Kafkas |
Süleyman Gündüz |
|
İstanbul |
Çorum |
Sakarya |
|
Muharrem Karslı |
Alaettin Güven |
MehmetSekmen |
|
İstanbul |
Kütahya |
İstanbul |
|
Y. Selahattin Beyribey |
Ali Sezal |
Abdullah Çetinkaya |
|
Kars |
Kahramanmaraş |
Konya |
|
Mücahit Daloğlu |
Azmi Ateş |
M. Said Yazıcıoğlu |
|
Erzurum |
İstanbul |
Ankara |
|
Afif Demirkıran |
Fazıl Karaman |
Osman Aslan |
|
Batman |
İzmir |
Diyarbakır |
|
Yaşar Yakış |
İlyas Arslan |
HasanBilir |
|
Düzce |
Yozgat |
Karabük |
|
Kenan Altun |
Mustafa Öztürk |
İbrahim Çakmak |
|
Ardahan |
Sinop |
Tokat |
|
Ahmet Kambur |
Cahit Can |
Recep Yıldırım |
|
Tekirdağ |
Sinop |
Sakarya |
|
Eyyüp Sanay |
Polat Türkmen |
Harun Tüfekci |
|
Ankara |
Zonguldak |
Konya |
|
M. Ergun Dağcıoğlu |
Burhan Kılıç |
Mustafa Ünaldı |
|
Tokat |
Antalya |
Konya |
|
M. Ali Bulut |
Orhan Yıldız |
Özkan Öksüz |
|
Kahramanmaraş |
Artvin |
Konya |
|
Mustafa Açıkalın |
Orhan Taş |
Ali Osman Sali |
|
İstanbul |
Sivas |
Balıkesir |
|
M. Necati Çetinkaya |
M. İhsan Arslan |
Dengir Fırat |
|
Elazığ |
Diyarbakır |
Mersin |
|
Osman Kılıç |
A. Faruk Ünsal |
Mehmet Çiçek |
|
Sivas |
Adıyaman |
Yozgat |
|
|
|
|
GEREKÇE
13.4.1994 tarihli ve 3984
sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu üyelerinin seçimini düzenleyen 6 ncı maddesinde 15.5.2002
tarihli ve 4756 sayılı Kanunla yapılan değişiklik üzerine anılan maddenin, beş
üyenin Türkiye BüyükMilletMeclisi tarafından seçilmesine ilişkin (a) bendinin
Anayasaya aykırılığı sebebiyle iptali talep edilmiş ve anılan hüküm Anayasa
Mahkemesinin 21.9.2004 tarihli ve E.2002/100, K. 2004/109 sayılı Kararıyla
iptal edilmiştir.
Bilindiği gibi, radyo ve
televizyon yayınlarının kamuoyunun oluşumunda çok önemli bir etkisi
bulunmaktadır. Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun radyo ve televizyon
faaliyetlerini düzenlemek ve denetlemekle görevli ve yetkili olması sebebiyle,
Üst Kurul üyelerinin atanmasında, diğer düzenleyici ve denetleyici kurumlardan
farklı olarak,Bakanlar Kurulunun yerine Türkiye Büyük MilletMeclisinin yetkili
kılınmasında zorunluluk bulunmaktadır. Bu nedenle, Radyo ve Televizyon
ÜstKurulu üyelerinin, Üst Kurulun kurulduğu 1994 yılından 3984 sayılı Kanunda
2002 yılında yapılan değişikliğe kadar olduğu gibi yine Türkiye Büyük
MilletMeclisi tarafından seçilmesi ve bu seçimde siyasi parti gruplarının
adaylarının adalete uygun bir oranda belirlenmesi gerekmektedir.
Bu
nedenle, Teklifle Anayasanın 133 üncü maddesine bir fıkra eklenerek Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu üyelerinin, siyasi parti gruplarının Türkiye Büyük Millet
Meclisindeki üye sayısı oranlarına göre belirlenecek adaylar arasından Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca seçilmesi; ayrıca Radyo ve Televizyon Üst
Kurulunun kuruluşu, görev ve yetkileri, üyelerinin nitelikleri, seçim usulleri
ve görev sürelerinin kanunla düzenlenmesi öngörülmektedir.
Anayasa Komisyonu Raporu
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
Anayasa Komisyonu |
|
|
Esas No.: 2/435 |
5.5.2005 |
|
Karar No.: 4 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığınızca 27.4.2005 tarihinde Esas
Komisyon olarak Anayasa Komisyonuna havale edilen "Adalet ve Kalkınma
Partisi Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Salih Kapusuz, Bursa
Milletvekili Faruk Çelik, Hatay Milletvekili Sadullah Ergin, İstanbul
Milletvekili İrfan Gündüz ve Ordu Milletvekili Eyüp Fatsa ile 193
Milletvekilinin Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bir Maddesinin Değiştirilmesi
Hakkında Kanun Teklifi (2/435)", Komisyonumuzun 5.5.2005 tarihli toplantısında
görüşülmüştür.
Toplantımıza Adalet Bakanı Sayın Cemil
Çiçek, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
Başkanı Sayın Fatih Karaca ve
Adalet Bakanlığı temsilcisi katılmışlardır.
Teklifle; Anayasanın 133 üncü maddesine
bir fıkra eklenerek Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyelerinin, siyasi parti
gruplarının Türkiye Büyük Millet Meclisindeki üye sayısı oranlarına göre
belirlenecek adaylar arasından Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca
seçilmesi, ayrıca Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun kuruluşu, görev ve
yetkileri, üyelerinin nitelikleri, seçim usulleri ve görev sürelerinin kanunla
düzenlenmesi öngörülmektedir.
Tümü
üzerindeki görüşmelerde, 1994 - 2000 yılları arası herhangi bir itiraz
olmaksızın RTÜK üyelerini Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin seçtiği, 2002
yılında çıkarılan 4756 sayılı Kanunla üyelerden beşini Türkiye Büyük Millet
Meclisi, dördünü Bakanlar Kurulunun seçmesi esası getirildiği, ayrıca bu
Kanunla iki misli aday gösterme usulünden vazgeçilerek siyasi parti gruplarının
birer üyeyi resen Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmesinin öngörüldüğü, bu
düzenlemenin Anayasa Mahkemesince önce yürürlüğünün durdurulduğu sonra da iptal
edildiği ifade edilmiştir.
Komisyon Başkanı, Teklifle RTÜK üyelerini
seçmenin Türkiye Büyük Millet
Meclisinin görevleri arasına alındığını, bu şekilde Anayasa Mahkemesinin iptal
kararının gereğini yerine getirdiğini belirtmiştir.
Teklifin, tümü üzerindeki görüşmelerden
sonra oy birliği ile maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.
Teklifin 1 inci maddesi üzerindeki
görüşmelerde Radyo ve
Televizyon Üst Kurulunun 133 üncü maddenin kenar başlığında
da olmasının 133 üncü maddenin içeriğini ifade etmek bakımından daha uygun
olacağı önerilmiş ve Komisyonumuzca bu önerge oy birliği ile kabul edilmiştir.
Teklifin 1 inci maddesi bu değişiklik
çerçevesinde kabul edilmiştir.
Teklifin halkoylaması ve yürürlüğünü
düzenleyen 2 nci maddesi ile tümü oya sunulmuş ve Komisyonumuzca oy birliği ile
aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına arz
edilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
Burhan Kuzu |
Semiha Öyüş |
Mehmet Ali Bulut |
|
İstanbul |
Aydın |
Kahramanmaraş |
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
Ayhan Sefer Üstün |
Uğur Aksöz |
Abdullah Torun |
|
Sakarya |
Adana |
Adana |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Mehmet Ziya Yergök |
Ersönmez Yarbay |
Tuncay Ercenk |
|
Adana |
Ankara |
Antalya |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Mehmet Salih Erdoğan |
Zekeriya Akçam |
Yılmaz Kaya |
|
Denizli |
İzmir |
İzmir |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Mevlüt Akgün |
Atilla Kart |
Kerim Özkul |
|
Karaman |
Konya |
Konya |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Mehmet Kurt |
İlyas Sezai Önder |
Ömer Kulaksız |
|
Samsun |
Samsun |
Sivas |
ADALET VE KALKINMA
PARTİSİ GRUP BAŞKANVEKİLLERİ ANKARA MİLLETVEKİLİ SALİH KAPUSUZ, BURSA
MİLLETVEKİLİ FARUK ÇELİK, HATAY MİLLETVEKİLİ SADULLAH ERGİN, İSTANBUL
MİLLETVEKİLİ İRFAN GÜNDÜZ VE ORDU
MİLLETVEKİLİ EYÜP FATSA
İLE
193 MİLLETVEKİLİNİN
TEKLİFİ
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI-NIN BİR MADDESİNİN
DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.- 7.11.1982
tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 133 üncü maddesine
birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Radyo ve televizyon
faaliyetlerini düzenlemek ve denetlemek amacıyla kurulan Radyo ve Televizyon
Üst Kurulu dokuz üyeden oluşur. Üyeler, siyasi parti gruplarının üye sayısı
oranında belirlenecek üye sayısının ikişer katı olarak gösterecekleri adaylar
arasından, her siyasi parti grubuna düşen üye sayısı esas alınmak suretiyle
Türkiye BüyükMillet Meclisi GenelKurulunca seçilir.Radyo ve Televizyon Üst
Kurulunun kuruluşu, görev ve yetkileri, üyelerinin nitelikleri, seçim usulleri
ve görev süreleri kanunla düzenlenir.”
MADDE 2.- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer ve halkoylamasına sunulması halinde oylanır.
ANAYASA KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI-NIN BİR MADDESİNİN
DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.- 7.11.1982
tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 133 üncü maddesinin
kenar başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve birinci fıkradan sonra gelmek
üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
F. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, radyo ve televizyon
kuruluşları ve kamuyla ilişkili haber ajansları
“Radyo ve televizyon
faaliyetlerini düzenlemek ve denetlemek amacıyla kurulan Radyo ve Televizyon
Üst Kurulu dokuz üyeden oluşur. Üyeler, siyasi parti gruplarının üye sayısı
oranında belirlenecek üye sayısının ikişer katı olarak gösterecekleri adaylar
arasından, her siyasi parti grubuna düşen üye sayısı esas alınmak suretiyle
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca seçilir. Radyo ve Televizyon Üst
Kurulunun kuruluşu, görev ve yetkileri, üyelerinin nitelikleri, seçim usulleri
ve görev süreleri kanunla düzenlenir.”
MADDE 2.- Teklifin 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.